Waarom is de hoeveelheid frames per seconde in een game opeens zo belangrijk?

Toen The Elder Scrolls V: Skyrim uitkwam was er één ding heel duidelijk. De PC-versie werd helemaal bedolven met mods. In één jaar tijd waren er evenveel mods als mensen die de game speelden. Voor alles in de game was er wel iemand die vond dat het beter kon en in veel gevallen zorgden deze amateurs er dan ook voor dat het beter werd. Van fotorealistische boomschors tot aan animaties die zeer gedetailleerd lieten zien hoe een deksel van een ton werd gehaald; alles werd door gewone gamers bewerkt en Skyrim werd er een oprecht betere game van.

Dit was voor iedere PC gamer geweldig, maar niet voor de PC's. Die moesten het altijd maar weer verduren. Skyrim was gemaakt met een engine die helemaal niet opgewassen was voor de bizarre content die werd gemaakt en de meeste computers waren niet opgewassen tegen de bizarre mooie onofficiële versies van deze game. Het werd dan al snel een soort wedstrijdje wie Skyrim het mooist kreeg.

Ik belandde vaak in een heel vermoeiende discussie. Ik wilde Skyrim namelijk zo mooi krijgen als mogelijk, maar de framerate moest wel gangbaar blijven. Skyrim is voor de console gemaakt en standaard is dertig frames per seconde (FPS) heel normaal en prima te doen. Echter voelde dat voor mij op de PC in die tijd wat vreemd aan, maar ik kwam erachter dat de gouden lijn ergens bij de 40 FPS zat.

Toch kreeg ik nogal vaak mensen met 'verstand' van zaken die zeiden dat 60 FPS het meest efficiënte was. Je kon de game mooier maken dan hij al was, maar hij bleef soepel draaien. De gouden tijd van Skyrim mods was rond 2013 en die ideale framerate op de PC was het toen al redelijk beslecht. Je mikt altijd voor de 60 FPS, want dat is ideaal. Ik was het er toen niet helemaal mee eens, omdat een game als Skyrim niet zo heel snel is en ik persoonlijk niet al teveel merk van het verschil tussen de 30 of 60 FPS. Zolang die hoeveelheid frames constant is, blijf ik van mening dat het allemaal niet zo heel veel uit maakt.

60 FPS is de nieuwe norm

Ergens in op de helft van 2020 werden de PlayStation 5 en de Xbox Series X|S aangekondigd. Dit was de nieuwe generatie consoles en die hadden iets nieuws. Het waren de eerste consoles die opeens de term ' FPS'' gingen gebruiken. Dit is overigens niet helemaal waar, want voor de PlayStation 4 Pro werd ook de term gedropt, maar toen kreeg stukken minder aandacht.

Ik merkte op dat moment dat dit nogal wat gemengde reacties opleverde. Op de PlayStation zou je een game op 60 FPS kunnen spelen, wanneer bepaalde grafische opties, zoals Ray Tracing, werden uitgezet. Dit werd de performance mode genoemd. Met de fidelity mode kon je de game volledig spelen met de mooiste graphics, maar dan speelde je op 30 FPS..

Het bleek al snel dat mensen wel degelijk baat hadden bij een hogere framerate. Met name de snelle games, zoals fighting games of snelle shooters, werd al snel het devies: hoe hoger de framerate, hoe beter. Inmiddels zijn er monitoren voor de PC beschikbaar die over de 500 mhz gaan, wat betekent dat er een refreshrate mogelijk is van meer dan 500 frames per seconde, wat absurd hoog is en ook denk ik op dit moment nog moeilijk realistisch haalbaar in de meeste gevallen.

Hier kom je meteen eigenlijk bij een beetje een heikel punt. Een beeldscherm heeft altijd een refreshrate. Ik heb bijvoorbeeld een Philips Evnia die een refreshrate heeft van 'slechts' 175 hertz. Het scherm kan dus maximaal 175 frames per seconde aan.

Maar ik heb een NVIDIA GeForce RTX 4070 als grafische kaart met hardware die nog geen half jaar oud is. In mijn ogen is dit een bijzonder snelle PC. Toch betekent dit niet dat ik 175 FPS zal gaan halen. Zeker met games als Assassin's Creed Shadows, die ongeveer hetzelfde doet met mijn PC als dat Donald Trump met importheffingen doet. De framerate gaat alle kanten op.

Ik heb games die wel op de 175 FPS komen en hier zit het grootste probleem met deze hele discussie over frames per second. Is er een verschil tussen 30, 60 en 175 FPS. Jazeker! Merk je daar als mens iets van? Dat moet ik even uitleggen.

Is een zo hoog mogelijke fps wel beter?

Er is best wel wat onderzoek gedaan naar wat de ideale hoeveelheid FPS is wat voor een mens zichtbaar kan zijn en het blijkt dat 60 FPS een prima standaard is in de meeste gevallen. Er zijn studies die aantonen dat een framerate van 120 frames bij heel snelle games wel iets uitmaakt, maar het verschil is minimaal en zullen de meeste mensen bijna niet merken.

Heeft het dan zin om heel veel geld uit te geven voor monitoren of televisies met hogere framerates? Persoonlijk ben ik toch geneigd om te zeggen dat het wel leuk is voor het opscheprecht, maar voor de ervaring kun je het laten.

Ik heb een scherm gehad met een refreshrate van 240 hertz en dus een maximum van een gelijke hoeveelheid frames per seconde. Ik heb daar een game op gestart die relatief oud was en alle grafische toeters en bellen op zo laag mogelijk kwaliteit gezet, zodat ik met de maximale FPS kon spelen en ik moet zeggen, ik merk geen verschil tussen 120 en 240 FPS.

Er is wel een merkbaar verschil te zien tussen de 30 en 60 FPS bij een aantal games. Eén van de bekendste voorbeelden is Bloodborne, maar dat is ook meteen een slecht voorbeeld. Deze game heeft nooit een update gehad die de framerate verhoogd, maar daar zit het probleem niet in. Doordat hij niet al te goed geoptimaliseerd is, heeft hij veel framedrops en die moeten er echt uit, want het is momenteel naar mijn mening net niet onspeelbaar. Dat is echt jammer, want deze game staat heel hoog op mijn bucketlist.

Mijn advies is dan ook vooral om te doen wat jij fijn vind. Heb jij een PlayStation en wil jij dat Final Fantasy XVI er goed uitziet? Niemand houdt je tegen om hem op fidelity mode te zetten. Zolang hij stabiel op de 30 FPS blijft, is dit totaal geen probleem. Hoewel zestig frames per seconde gezien wordt als optimaal, betekent dit zeker niet dat jij daar ook aan moet voldoen. Doe lekker wat jij wil, je bent er geen minder mens door als jij liever kiest voor een grafisch mooie game en bereidt bent om wat minder frames per seconde te zien.