Frozenheim is een spel over de Noorse cultuur zo rond de vroege Middeleeuwen. Het is niet de eerste game die dit probeert en het zal ook niet de laatste zijn. Volgens de omschrijving op Steam is het een sim game met settlement management mechanics met meerdere progression trees die bepalen hoe de nederzetting eruit komt te zien. Deze game probeert heel veel in één keer te zijn. Ik kan wel zeggen dat ik merk dat de het een combinatie is van een Settlement Builder en een RTS. Is het de makers gelukt deze combinatie optimaal uit de verf te laten komen of hebben ze iets te veel hooi op de vork genomen? Dat is een vraag die ik hoop in deze review te kunnen beantwoorden.
Als eerste wil ik graag melden dat deze game er prachtig uitziet. Hij behoort op dit moment tot de grafisch mooiere city builders die ik gespeeld heb. Er zijn verschillende seizoenen. In de zomer is het kleurrijk, de bomen zijn groen, het gras bevat meerdere kleuren door de bloemen en het zonnetje schijnt prachtig op de daken van de mooie houten gebouwtjes van het dorp. In de winter ligt overal een mooi pak sneeuw, behalve op de plekken waar veel mensen lopen, daar zie je duidelijke sporen van de mensen en dieren die er ooit gelopen hebben. Wanneer je aangevallen wordt, gooit de vijand brandende fakkels naar het dak van de gebouwen. Het zijn meestal daken van stro en stro fikt lekker, dus voor je het weet staat het gebouw in lichterlaaie. Het is wel jammer dat het gebouw niet smeult als de vijand is gedood, maar meteen weer in oude staat is, alsof er nooit een brand heeft gestaan.
Tutorials
Het eerste wat ik altijd doe is de tutorial volgen en om de één of andere reden denkt iedere city builder, RTS of iets waarbij je gebouwen moet laten bouwen altijd weer dat ze uniek zijn, terwijl al die games hetzelfde werken. Er is geen verschil in alle games van deze soort, maar bij elke game wordt je in het begin helemaal vol gespamd met hoe de besturing werkt. De makers moeten toch echt eens ophouden daarmee; dat weten de spelers inmiddels echt wel. Ik zou het fijn vinden als ik kon kiezen om al die meuk over te slaan om de specifieke mechanics van deze game te leren. Het probleem hiermee is echter dat in de meeste gevallen ik dan van een koude kermis thuis kom, want ook de details lijken meestal enorm op elkaar. Deze tutorial duurde zo lang dat ik ermee ben gestopt en nu wordt ik iedere keer, bij het starten van de game, lastig gevallen met een popup of ik de tutorial wil volgen. Ik heb daar aangeven dat de melding niet meer hoeft te komen, maar iedere keer als ik de game opstart, komt hij dan toch maar met de melding.
De game kan in singleplayer en in multiplayer worden gespeeld. In multiplayer speel je, zoals je kunt verwachten, met of tegen andere spelers zoals je dit ook wel vaker in een RTS tegenkomt. Daar is eigenlijk niet zo heel veel over op of aan te merken, behalve dat ik altijd weer merk hoeveel handiger iedereen is waartegen ik speel. Ik heb twee keer een multiplayer-potje gespeeld en twee keer verloor ik binnen tien minuten. Ik vind dit soort games leuk als ik de tijd ervoor kan nemen en heb dan geen zin in iemand die in drie minuten een klein leger weet te maken en op mijn dorp afstuurt. Dit is echter persoonlijk en veel andere spelers zullen hier anders tegenaan kijken.
In de singleplayer kun je kiezen uit een campaign en een custom scenario, wat in veel andere games skirmish wordt genoemd. De custom scenario is een multiplayer-potje tegen de computer. De campaign bestaat uit vijf onderdelen. In alle vijf de onderdelen speel je als een andere Jarl. In hoofdstuk één speel je als Gorm. Die moet een Settlement bouwen en heeft ruzie met ene Erland. Ik kan heel interessant doen over het verhaal, maar het verhaal is zo enorm nietszeggend, dat ik eigenlijk het niet op kon brengen het te volgen. Je zag wat filmpjes en er werd iets uitgelegd, maar ik wilde eigenlijk gewoon gaan spelen. Het verhaal is simpelweg niet boeiend genoeg. Eigenlijk was ieder level een nieuw potje waarbij je van voor af aan een settlement moest bouwen en dan een aantal objectives moest halen. Als deze waren behaald, ging je een level verder. Nu klink ik negatief, maar dat hoeft het niet te zijn. Dit soort spellen gaan om de gameplay en het verhaal is in de verre achtergrond niet al te relevant; dat is heel vaak met dit type game en maakt ook niet zoveel uit.
Rustieke Noorse dorpjes
Ieder potje begint met de Jarl's Homestead. Een groot gebouw dat kenmerkend is voor de Scandinaviërs in de Middeleeuwen. Het is een soort gemeentehuis waar de Jarl woont. De Jarl was het hoofd van de nederzettingen. Belangrijk is dat je de gebouwen kunt plaatsen die nodig zijn in de nederzetting en het belangrijkste materiaal is hout. Voor hout moeten er bomen gekapt worden en daarom is de Woodcutter's Hut noodzakelijk. Steen is ook belangrijk en daar is de Collector's Guild goed voor, de mijngroeve van deze game. De collector's verzamelen vooral steen en ijzererts. Voor voedsel begin je met een Fisherman's hut en kun je doorgaan tot je een boerderij hebt.
Het is, zoals ik al regelmatig heb aangegeven, een redelijk algemene RTS/Settlement Builder. Op den duur kan de Jarl's Homestead worden geüpgraded en daarna zijn er meer opties. Farms, orchards, grotere huizen en ga zo maar door. Voor ieder gebouw waar gewerkt wordt, kan een hoeveelheid villagers worden toegekend. Al deze inwoners hebben een woning nodig en daarom zijn er huizen. Om de villagers een beetje tevreden houden moet je ook rekening met ze houden. Zet bijvoorbeeld altijd in het midden een Well. Directe toegang tot water maakt tenslotte iedereen gelukkig. De Noren waren een vrij strijdlustig volkje en bij strijd hoort drank. De Inn is dan ook essentieel om te bouwen, want waar mannen zijn, is om de één of andere reden ook altijd een enorme behoefte aan dit goedje.
Waar de bewoners ook gelukkig van worden, is een Elder's Hall. Dit is een beetje de voorloper van een combinatie tussen een gemeentehuis en een bejaardentehuis. Hier resideren de ouderen. Tegenwoordig worden ze boomers genoemd en stop je ze weg en lach je erom, maar toen waren de ouderen zeer gerespecteerd en maakte men graag gebruik van de wijsheid en levenservaring van deze mensen die al zoveel hadden overleefd. Via de ouderen bepaal je welk pad de clan moet bewandelen. Er zijn vier paden: die van de Wolf, Deer, Bear en Crow. Eigenlijk is dit een soort progressie-systeem. Ga je voor verdediging, dan kies je de Deer. Ga je voor de aanval, dan kies je de Wolf. Bij ieder pad kun je weer allerlei opties kiezen die je voordeeltjes kunnen geven. Hoewel ik dit altijd heb gedaan, heb ik nooit de verschillen echt gemerkt.
Combat
Waar mijn grootste probleem met de game zit, is de combat. Er is geen tactisch overwicht dat je duidelijk kunt krijgen. Alle units lijken op elkaar en het is mij nooit helemaal duidelijk welke unit waartegen ingezet kan worden. Standaard heb je bijvoorbeeld cavalerie (met paarden) en die zijn sterk tegen iedereen, behalve de units met speren. Spearman maken saté van de paarden, maar zijn zwak tegen gewone units. Zo is het mogelijk tactisch te werk gaan. In deze game kan ik niet anders zeggen dat het niet echt uit lijkt te maken waar je mee vecht.
Ik denk dat dit komt omdat het de eerste RTS is, waarbij de verhoudingen tussen de mensen en de gebouwen klopt. Eindelijk is het een game maker gelukt om de verhoudingen goed te krijgen. Speel je bijvoorbeeld Age of Empires, dan zijn de mensen vele malen groter ten opzichte van de kastelen die ze moeten verdedigen. Hoewel dit bij Frozemheim absoluut interessant is en ook heel realistisch overkomt, heeft het wel een nadeel. Je ziet de mensen bijna niet, want ze zijn erg klein. Daardoor zie je niet wat ze doen als ze aan het vechten zijn. Ik klik op een eenheid, klik met de rechtermuisknop op de vijandelijke eenheid, en dan gebeurd er wat en op een gegeven is het afgelopen. Zolang ik maar win vind ik het eigenlijk allemaal prima.
Daar zit dan ook het probleem. De combat verpest het een beetje met alles. Het is gewoon niet leuk. Je ziet niet wat er gebeurd en bovenal bewegen de units zo langzaam door de spelwereld, dat het op den duur vervelend wordt. En dan mag het er goed uit zien, maar als de combat geen echte uitdaging heeft en dat winnen puur te maken heeft met de aantallen, dan kan ik dit spel ook niet lang achter elkaar spelen.
De city building van deze game is zeer interessant, maar Frozenheim hangt nog te veel aan RTS-elementen en voor dat genre scoort deze game heel laag. Een tekort aan tactische keuzes die er echt toe doen, maar ook verschillen in units die simpelweg niet te zien zijn maakt deze game moeilijk om te blijven spelen. Ik heb het idee dat het ook voor de makers een dilemma is geweest of dit nou een RTS of een Settlement Builder moest worden. De keuze zal gevallen zijn op beide en ik denk dat deze game het bewijs is dat dit niet goed uitpakt.
Conclusie
Deze game geeft een mooi plaatje hoe het bouwen van een oude Scandinavische nederzetting eruit kan zien. De gebouwen zien er mooi uit. Het landschap is prachtig. Er zijn meerdere seizoen en ook dat geeft een betoverende indruk. Hoewel niet anders dan bij andere settlement builders, is het wel weer leuk om een dorp te bouwen. Het probleem komt als de vijand je aanvalt. Je zult units moeten trainen en het uiteindelijke doel is om de vijand te verslaan. Hoewel er wel zwaar op geleund wordt, is het RTS-gedeelte van de game simpelweg niet goed genoeg en dat verpest al mijn plezier in deze game. Mocht je deze game alsnog willen spelen, dan kun je in een custom Scenario aangeven dat je gaat voor City Building. Dan is er minder combat en is de game wel degelijk leuk om te doen.