Ze zeggen wel eens dat een ezel zich nooit twee keer aan dezelfde steen stoot. En als dat waar is, is die stukken slimmer dan ik. Na elke Atelier-game zeg ik mezelf weer dat ik het voor de komende jaren wel weer gezien heb, maar toen een reviewcode voor het nieuwste deel binnenviel, had ik hem me zonder blikken of blozen toegeëigend. Dus? Bracht Atelier Sophie 2 me dit keer een andere conclusie?
Terugkijkend, heb ik voor GameQuarter zes Atelier-games gerecenseerd door de jaren heen. Hiernaast heb ik er nog een stuk of vijf in mijn vrije tijd gespeeld, hetgeen zich vertaalt naar ongeveer twee Atelier-spellen per jaar. GUST en Koei Tecmo draaien de spellen in rap tempo uit en in mijn recensie van Firis merkte ik al op dat het hoog tijd was om de serie een opfrisbeurt te geven, buiten diens nog altijd uitstekende visuals, daar het simpel draaien aan de knopjes om de formule te tweaken niet meer voldoet.
Bittere teleurstelling
Daar ik na Lulua wel echt even klaar was met de Atelier-serie, heb ik de twee delen van Ryza overgeslagen. In totaal zijn we daardoor bijna drie jaar verder en is een nieuwe console-generatie begonnen, dus de hoop dat de franchise weer enigszins fris aan zou voelen was aanwezig. Maar al na mijn eerste alchemiesessie, voelde het spel té vertrouwd aan.
De opzet ditmaal is dat Sophie en Plachta na de gebeurtenissen van het eerste spel samen rondreizen. Sophie wil een gelicenseerde alchemist worden en haar vriendin en mentor helpen, maar daarvoor moet ze meer leren en praktijkervaring opdoen. Deze reis brengt ons duo naar een bizarre boom met een gigantisch kristal erin, die Plachta zag in haar dromen. En wanneer ze het benaderen, worden ze via een portaal weggezogen naar een andere dimensie. Sophie ontwaakt zonder kleerscheuren, maar haar vriendin is nergens te bekennen, al is er wel een andere alchemist met dezelfde naam, die verdacht veel op haar lijkt.
De zoektocht naar Plachta is een kleinschalig doel, dat uitstekend past bij de opzet van de Atelier-serie. In tegenstelling tot een Final Fantasy of Shin Megami Tensei, is er in deze franchise bijzonder weinig drama te vinden en draait het meer om de persoonlijke doelen en groei van de karakters in jouw groep. Mijn verbazing was dan ook groot toen mijn doel relatief snel behaald werd. GUST heeft het deze keer over een iets andere boeg gegooid, door de schaal van het centrale conflict over de wereld uit te trekken. Maar dat wel zonder diens kenmerkende sfeer los te laten.
Maar na de twist
Deze twist was er een die goed in de smaak viel en is enkel mogelijk doordat de tweede Sophie zich niet in de normale Atelier-werelden afspeelt. Deze dimensie is volledig gemaakt uit dromen en vormgegeven door diens heerser, waardoor het team de ruimte had om een loopje te nemen met de regels. Het zorgt voor enkele interessante momenten, vooral wanneer de karakters die je bestuurt elkaar beter leren kennen, maar het blijft desondanks allemaal erg down to earth. Dat is natuurlijk een beetje de franchise eigen, maar het gevoel dat hier meer in had gezeten is er een die moeilijk af te schudden is.
Dat geldt ook voor combat, die nog het meest doet denken aan die van Atelier Firis. Drie karakters staan op het veld in turn-based combat, terwijl drie karakters op de achterhoede blijven. Met een speciale meter kun je ze support-acties laten doen, zoals het doen van een combo-aanval of elkaar beschermen, maar buiten dat is het de traditionele speelstijl die JRPG-fans al decennialang kennen. Elk karakter heeft hierbij zijn eigen speelstijl, al zijn de drie alchemisten die je gaandeweg aan je team toevoegt redelijk identiek aan elkaar, maar dat maakt het ergens wel zo fijn, daar de voorwerpen die ze maken een enorm verschil kunnen maken in een moeilijk gevecht, al zijn die feitelijk zeldzaam op de eindbaas na.
Roeren in de pot
Die voorwerpen maak je natuurlijk met alchemie en dit kan de kern van de Atelier-ervaring worden genoemd. Elk deel in de serie geeft zijn eigen twist eraan, maar je merkt dat na 23 keer het kunstje te hebben herhaald, GUST in de recyclebak aan het grabbelen is. Hoewel geen een-op-een-kopie van een eerder systeem, lijkt het een soort hybride tussen die van Escha & Logy en Firis.
Voorwerpen die je wil maken, hebben vier kwaliteiten, welke verdeeld zijn over vijf elementen: vuur, water, wind, bliksem en licht. Ingrediënten hebben op dezelfde wijze maximaal vier componenten, die je op een grid moet plaatsen om ze tot uiting te brengen. Componenten van hetzelfde element linken of op specifieke tegels leggen geeft bonussen en verhoogt hun waarden, waardoor je bijvoorbeeld een sterkere bom kunt maken of die een effect mee kunt geven als knockback. Het is in het begin even puzzelen hoe je de optimale resultaten krijgt, maar wie eerder spellen van deze franchise heeft gespeeld, zal het zich binnen minuten eigen maken. Zelfs wanneer de game later extra facetten introduceert in de vorm van grotere grids, blokkades en character skills, is de uitdaging daarin ver te zoeken.
Doordat het spel in de praktijk weinig anders doet ten opzichte van diens voorgangers, suisde ik er op hoog tempo doorheen. De klappen van de zweep waren bijzonder herkenbaar, waardoor ik eventuele bottlenecks van mijlenver zag aankomen en erop kon anticiperen. Dat de game zelf ook duidelijker is dan ooit tevoren met hoe je recepten en diens ingrediënten kunt bemachtigen, is desondanks een zeer welkome toevoeging. Immers zal Sophie 2 voor sommige hun eerste kennismaking zijn en dan is het heel fijn dat je in dit geen spel geen uren hoeft te backtracken om dat ene ding te vinden dat je nodig hebt om verder te gaan. Al is er, net als bij combat, één uitzondering. Het laatste story item dat je moet maken vereist namelijk alsnog het nodige zoekwerk, wat het tempo echt enorm opbrak.
Conclusie
Atelier Sophie 2 is een perfect adequaat deel in deze langlopende JRPG-franchise van GUST. Maar ook niet meer dan dat. Alchemie en combat zijn duidelijke variaties op eerdere delen en visueel gezien is de game nog altijd een genot om te zien, maar ook daar worden niet of nauwelijks stappen vooruitgezet. Hoe je deze recensie moet lezen, ligt er dan ook aan hoe je de serie benadert. Ben je een nieuwkomer? Dan is dit best een aardige instapper, al is beginnen met de eerste Sophie dan logischer. Ben je een terugkerende speler op zoek naar iets nieuws? Dan ga je het hier helaas niet vinden.