Stel je voor: je leeft in een totalitair regime, waar de regering alles van de bevolking controleert. Ze controleren waar jij woont, wat je mag doen en welke kleding je moet dragen. Alle dingen die je doet, moet je in formulieren bevestigd hebben, want wanneer documentatie ontbreekt, kun je in de problemen komen. Voor jou maakt het niet uit. Je woont je hele leven al in het regime en je weet niet beter. Je gaat netjes mee in het systeem en denkt als het systeem. Maar dan opeens gebeuren er dingen waarbij je gaat twijfelen of het niet anders kan. Beholder 3 probeert dit verhaal te vertellen. In deze review zal ik behandelen of ze daarin geslaagd zijn of niet.
Het verhaal speelt zich af in The Greatest Union, een land dat wordt geleid door de Great Leader. Jij speelt als Frank Schwarz. Hij heeft een gezin dat hij moet voeden en dat gaat helemaal goed. Hij werkt in het Ministerie, het meest prestigieuze regeringsgebouw van het land, en doet waar hij goed in is: formulieren invullen. In een totalitaire staat als deze wordt werkelijk alles wat los en vast zit in een formulier gearchiveerd, dus er is genoeg te doen voor dit kleine onderdeel van het grote totalitaire systeem. Op een dag ziet hij een vreemd bestand op zijn computer, dat iemand anders erop moet hebben gezet. Het is een bestand met een inhoud die verboden is en hoe snel Frank het ook verwijdert, het is al ontdekt door de beveiliging en hij kan vertrekken.
Maar in dit soort regimes is alleen maar ontslagen worden bijna onmogelijk. Een hooggeplaatste ambtenaar geeft je twee keuzes. Of je wordt beheerder van een appartementencomplex of je gaat de gevangenis in. Frank kiest de eerste. Hier begint de game. Je moet de handelingen doen om het complex draaiende te houden. Daarbij wordt er van je verwacht dat je alles te weten komt van de bewoners. Wat zijn hun hobby’s, hebben ze geheimen of doen ze dingen die verboden zijn? In dossiers noteer je gegevens per persoon en als er iets is dat tegen de wet is, bijvoorbeeld een bewoner heeft een blauwe stropdas en dit is natuurlijk in The Greatest Union verboden, dan kun je dit melden. Een bewaker komt langs en voert de bewoner af in een busje naar een onbekende bestemming.
Het appartement
Het appartement moet worden onderhouden. Dit systeem is opvallend klein. Er is een wasmachine die bijna dagelijks moet worden gerepareerd, een boiler waarvan de brandstof dagelijks moet worden gevuld en vuilnis dat weg moet worden gebracht. Zeker in het begin zul je dit netjes iedere dag doen. Maar dat is natuurlijk niet waar dit spel om draait.
Het begin van de game gaat hoofdzakelijk om de bewoners en het onderhouden van jouw gezin. Je moet je vrouw een cadeau geven, waarvan zij niet zegt wat het is. Je zoon heeft wat hulp nodig met school en je dochter moet je proberen op het ‘rechte’ pad te houden. Het rechte pad is in dit geval dat ze geen ‘vreemde’ gedachtes moet krijgen over de vrijheid van meningsuiting en dan vooral over seksualiteit.
De bewoners kun je op diverse manieren in de gaten houden. Zo is het handig als Frank zich eerst altijd even voorstelt, zodat je al meteen weet wie vriendelijk is en wie niet. Daarna heb je diverse manieren om ze wat beter in de gaten te houden. Je kunt door het sleutelgat kijken, inbreken, camera’s in rookmelders plaatsen en kijken in kastjes wat bewoners te verbergen hebben. Al snel leer je één ding: iedereen heeft wel een geheim. Hebben ze geen geheim, dan maken we een geheim. Iedere nacht komt er iemand bij het appartement die illegale attributen verkoopt. Een spijkerbroek en een chocoladereep zijn verboden in dit land. Koop die attributen, stop ze in de kast van de bewoner die je weg wilt hebben, rapporteer dit aan de autoriteiten en je bent van de bewoner af.
Het Ministerie
In die tussentijd moet je ook klusjes doen voor de heer Mueller, een hooggeplaatste officier in het Ministerie en tevens de man die jou van de gevangenis heeft ‘gered’. Hij wil bijvoorbeeld dat je iemand in de gaten houdt of ervoor zorgt dat iemand verdwijnt. Ik heb een keer geprobeerd zijn bevelen te negeren, maar werd toen zelf opgepakt en toen was het game over.
Als je alles doet wat de heer Mueller wilt, krijg je uiteindelijk weer een klein bureau op de laagste verdieping in het Ministerie. Het Ministerie is lekker overzichtelijk. Hoe hoger je in het gebouw jouw kantoor hebt, hoe hoger jouw positie in het Ministerie is en, heel symbolisch, hoe harder je valt als alles fout gaat. Nu begint het spel pas echt. Je moet proberen om aan de top te komen.
De heer Mueller is niet meer jouw enige contactpersoon. Al snel blijkt er een conflict in het Ministerie te zijn tussen de hervormingsgezinde en de conservatieven. Jij bent de persoon die voor beide partijen de vuilnis buiten moet zetten en moet goed nadenken welke partij je moet kiezen, althans zo vertellen de makers van de game dit.
Hier wordt het vervelend. Om hogerop te komen moet je influence points halen. Deze punten krijg je door in het Ministerie medewerkers te rapporteren en je krijgt meer punten wanneer je een collega betrapt op iets dat niet mag. Dit gaat hetzelfde als in het appartement, hoewel je moet oppassen voor een bewaker die af en toe een beetje rondloopt. De punten gaan niet zo snel en het gaat op een gegeven moment een beetje als grinden aanvoelen.
Heb je wel een keuze?
Beholder 3 wil je heel graag laten kiezen wat er gebeurd. Kies je voor de hervormingsgezinden, die meer vrijheden in het land willen? Of worden het de conservatieven, die het prima vinden gaan op de manier hoe het nu gaat? Hoewel elke keuze gevolgen heeft, komt het erop neer dat je meer bezig bent met iedereen tevreden te houden, dan dat je een eigen keuze maakt. Je wilt tenslotte influence points halen om hogerop te komen en op een gegeven moment wordt dit ook gewoon dusdanig vervelend dat ik een aantal keer gestopt ben, omdat het frustrerend werd. Voor mijn gevoel schoot het niet op en wat willen ze nou? Dat ik iedereen in het Ministerie arresteer? Dat slaat voor mijn gevoel nergens op.
Verder lijkt het alsof je een keuze hebt in de game, maar ik betwijfel of dit klopt. Ik heb al eerder genoemd dat ik een keer in het begin van de game Mueller zijn bevelen niet opgevolgd heb gevolgd en direct game over was. Dus echt een vrije keuze zat er op dat moment niet in. Dat is begrijpelijk, het gaat niet om dat je alles kan wat je wilt, maar dat alles wat je doet gevolgen heeft. Op de plek waar ik nu in de game ben, hebben de vrouw van Frank en zijn zoon een hekel aan hem, en heeft zijn dochter een enorme zelfhaat ontwikkeld. En ik heb het gevoel dat het bijna onmogelijk is om dit anders te doen. Voor mij werd het spel na tien uur spelen een enorme moeilijke opgave om verder te spelen. Steeds maar kastjes controleren en alles rapporteren, zodat ik weer 250 influence points kreeg. Om je een voorbeeld te geven. De moed zakte mij in de schoenen toen ik zag dat ik 17.000 van deze punten had, terwijl ik er 25.000 moest hebben.
Conclusie
Beholder 3 begint leuk en tot vijf uur in de game had ik veel plezier. Het concept is uniek en de verhalen die je langs ziet komen zijn grappig en schrijnend tegelijk. De game laat je enorm ongemakkelijk voelen, omdat het heel bevredigend is om iemand te arresteren, simpelweg omdat de bewoner chocolade in zijn woning heeft of vals zingt. Maar je moet wel, want je hebt geld en influence points nodig. Na vijf uur is echter de lol er wel vanaf en begint het vervelend te worden. Het is constant hetzelfde. Jij doet iets voor iemand en iemand anders wordt boos. Je moet het dan anders doen, waarbij dan weer iemand anders niet blij is met het resultaat. Toch wil ik zeggen dat, wanneer je geïnteresseerd bent in dit soort verhalende games, je het misschien wel moet proberen. De game zit op zichzelf goed in elkaar en ik denk dat dit een game is die sommige mensen absoluut leuk gaan vinden.