Toen ik iets meer dan twee jaar geleden besloot overstag te gaan en mijn handhelds en consoles te complementeren met een gaming PC, waren daar vier grote redenen voor. De eerste waren Pokémon fangames, die mijn honger naar een fatsoenlijk Pokémon-spel hopelijk konden stillen. De tweede was virtual reality, met custom songs in Beat Saber als de belangrijkste reden. De derde was Huniepop, want ja die had mijn aandacht nogal getrokken. En de laatste was The Stanley Parable, een fascinerende titel die ik enkel ooit anderen had zien spelen.
De eerste drie redenen kon ik al in de week na ontvangst van mijn nieuwste speeltje afstrepen, maar de titel van Crows Crows Crows bleef achter. Want, tot mijn verbazing en genot, bleek toen ik die wilde kopen dat een Ultra Deluxe-versie in de maak was. Ik had al zeven jaar geduld gehad, dus een beetje langer zou ook geen probleem mogen zijn. Dat beetje langer werd uiteindelijk een dikke twee jaar, maar gezien je deze review mag lezen, is die er nu dan toch eindelijk.
Achteraf geklets
Maar nu die er is, zit ik met een dilemma. Hoe recenseer je een game als The Stanley Parable? Een game die niet zo zeer een game is, maar eerder een satirische interpretatie van het maken van een game. Een parodie, waarbij het doel niet is om je aan het lachen te maken, maar aan het denken te brengen. Dit doen op mijn reguliere wijze, zou niet enkel enorm tekortdoen aan het product, maar overkomen alsof ik het punt dat het wil maken volledig gemist heb.
Want stel nou dat ik zou beginnen met het verhaal? Ik vertel je dat Stanley werknemer 427 is in een gigantisch bedrijf, dat zijn personeel letterlijk als nummertjes ziet. Ik zou uitweiden over het feit dat zijn baan op knopjes drukken is en dat wanneer hij dat niet meer kan doen, hij ontdekt dat hij alleen in het kantoor is achtergebleven. Ik zou precies dat vertellen wat de intro al vertelt enkel om niet verder te gaan dan dat. Want al na twee minuten maak je keuzes die de complete game kunnen veranderen en waarover vertellen gelijk staat aan een spoiler van gigantisch formaat.
Game(?)play
Hebben we het dan over gameplay? Ook dat lijkt me sterk. The Stanley Parable, Ultra Deluxe of niet, is een walking sim. Je loopt door het gebouw en al jouw acties worden begeleid door een verteller die zonder overdrijven de ware hoofdpersoon van TSP kan worden genoemd. Je kunt hem volgen, tegenwerken, met hem sollen of hem negeren, maar het verschil in deze opties zit hem in welke richting je besluit op te lopen, welke deur je neemt of welke gang je verkent. Enige interactie met de wereld is beperkt tot het indrukken van een knop of het gebruiken van een lift. Dit is geen verwijt richting het ontwikkelteam, maar dit gameplay noemen is wederom veel te kort door de bocht. Net zoals we The Stanley Parable misschien gewoon geen game moeten noemen.
Het is een satirische interpretatie ja. Een parodie inderdaad. Een kritische kijk op de game-industrie in zijn geheel en een hak die gezet is op diens facetten. Een extreem slim gevonden lachspiegel die ons als gamers wordt voorgehouden om alles in net even een ander licht te zien en onze zekerheden in twijfel te trekken. Een product dat je prikkelt op een manier waarop dingen dat zelden kunnen en waarvan je misschien aan het eind van de rit misschien niet kunt zeggen dat je het ‘’leuk’’ vond, maar wel dat het een ervaring is die je voor geen goud had willen missen.
Ultra Deluxe
Als je de originele Parable al gespeeld hebt, weet je dit natuurlijk al. Waarschijnlijk wil jij weten of je dik twee tientjes moet neerleggen om te ervaren wat deze Ultra Deluxe-editie te bieden heeft. Wederom is het lastig hierover in detail te treden zonder de clou van een goed uitgewerkte grap weg te nemen, maar weet dat je meer krijgt dan een paar extra eindes.
Als je de nieuwe content ontgrendeld, heb je de mogelijkheid om vrijwel alle eindes uit de originele game op een nieuwe manier te beleven. Je krijgt een heel nieuw soort meta-commentaar, een subplot dat al begint als je de game de eerste keer opstart, een epiloog én een paar extra eindes. Je krijgt een hele nieuwe Stanley Parable zonder een nieuwe Stanley Parable en hoewel dat onnavolgbaar klinkt, weet jij als iemand die het origineel gespeeld hebt ongetwijfeld dat je iets moois te wachten staat.
Conclusie
The Stanley Parable: Ultra Deluxe is een sterk uitgebreide versie van een van de meest opmerkelijke stukjes software die de plakker game op zich heeft gekregen. Het voldoet immers niet aan het beeld dat we met die term associëren. Maar in alle eerlijkheid mag dat de pret niet drukken. Het kindje van Crows Crows Crows is goed gevonden, beter geschreven en perfect ingesproken om een ervaring te bieden die je niet kunt vergelijken met een ander. En dankzij de Ultra Deluxe content is deze schitterde ervaring opgepoetst tot het feller schijnt dan het gebit van een Hollywood-actrice.