First-person dungeon crawlers als Demon Gaze, Sword of Stranger City en Operation Abyss hebben allen iets met elkaar gemeen buiten de logische gameplay-elementen: hun moeilijkheidsgraad. Met de Etrian Untold-games als de opvallende uitzondering, staat dit genre bekend om zijn grind en de pieken in de moeilijkheidsgraad. En juist daardoor zijn veel mensen bang om het een kans te geven. Vaporum is allicht de perfecte game om als introductie te dienen.
Daarmee bedoel ik niet te zeggen dat Vaporum makkelijk is. Vanaf het eerste moment dat je als geheugenloze drenkeling een gigantische metalen constructie binnenwandelt, staat alles wat je tegenkomt je naar het leven. Bewapend met een exo-suit, een paar wapens en een beperkte hoeveelheid ammunitie vecht je zo naar de top van de toren.
Wie ben ik?
Als je de samenvatting van het verhaal een tikkeltje summier vindt, kan ik je dat niet kwalijk nemen. Dit is echter alle informatie die we krijgen wanneer ons avontuur begint. Wat er is gebeurd en wie jij bent kom je niet te weten middels standaard expositie, maar middels (audio)logs die je kunt vinden en waarvan je inhoud een beeld schetst van de gebeurtenissen die aan de game vooraf zijn gegaan. Deze opzet werkt uitstekend, daar dit het gevoel versterkt dat je als enige mens bent overgebleven in deze metalen monstruositeit, al laat de voice acting te wensen over. De cast heeft duidelijk talent, met de diepe stem van Sebastian Ruiz Hernandez als absoluut hoogtepunt, maar slaagt er niet in de emotie goed over te brengen.
Het verhaal dat op deze manier verteld wordt is niet bijster origineel, maar weet voldoende te intrigeren om de pakweg tien uur die je nodig hebt om Vaporum te voltooien te ondersteunen. En dat is maar goed ook! De omgevingen hebben namelijk allen dezelfde weinig variatie op het gebied van visuals, wat logisch is gezien dat je een gebouw verkent. Gelukkig belemmert dit verder geenszins de gameplay.
Goed nadenken
Hoewel alle twaalf vloeren die je moet verkennen in Vaporum eenzelfde visuele presentatie hebben, hebben ze evengoed elk hun eigen thema. Op de begane grond vind je vooral gangetjes en kleine kamers, welke ongetwijfeld zouden worden gebruikt voor bezoekers en opslag, terwijl je op hogere vloeren testkamers en de machinekamer vindt. Hiermee worden puzzels gebouwd die in de meeste gevallen mooi in de omgeving passen en welke je aanmoedigen om te verkennen. Je hebt immers zelden alle stukjes direct in handen.
Waar Vaporum mee imponeert, is de simpliciteit van diens hersenkrakers. De oplossingen liggen vaak, en soms zelfs letterlijk, voor hand, maar brachten mijn progressie desondanks meermaals tot een halt. Wij als gamers zijn namelijk zo gewend om moeilijk te denken, dat het soms makkelijk is om alles wat letterlijk voor onze neus ligt als dusdanig te registreren. Het devies is dan ook om rustig, methodisch en zorgvuldig te werk te gaan, waarmee ik tevens doel op combat.
Stap voor stap
Een gameplay-element dat nagenoeg alle first-person dungeon crawlers met elkaar gemeen hebben, is dat ze turn-based zijn en zich afspelen op een grid. Voor Vaporum gaat deze vlag slechts voor de helft op. Het grid-systeem, waarmee je over vakjes beweegt en waarbij je aanvallen een bepaald bereik hebben, is precies zoals je het zou verwachten. Van turn-based combat is echter geen sprake. Aanvallen komen met een cooldown, dus je kunt ze niet non-stop lanceren, maar daarmee stopt de lijst van beperkingen. Het gevolg is een game met een heel andere dynamiek dan we gewend zijn.
Vechten in Vaporum is het leren van de patronen van je tegenstander en zo mogelijk om ze heen bewegen en in de zij- en achterkant aanvallen om er een uithoudingsstrijd van te maken, hetgeen op momenten lastig is door de ouderwetse besturing op zoiets als een gevoelige analoge stick. Buiten dat doet het echter erg denken aan de games van vroeger, die je je enkel door voldoende oefening eigen kon maken. Vaporum is op de normale moeilijkheidsgraad niet zó onvergefelijk, maar vereist wel dat de speler actief oplet en niet half slapend in zijn stoel zit. Mocht je de game op casual spelen, dan kun je er echter letterlijk doorheen slapen, terwijl er ook talloze mogelijkheden zijn om de game lastiger voor jezelf te maken. En ook daarmee is het een progressieve game binnen diens genre. Dus? Wanneer deeltje twee?
Conclusie
Vaporum bedient een waarschijnlijk alsmaar kleiner wordende niche-groep, die de ouderwetse grid-based first-person dungeon crawler nog lang niet beu is, maar probeert tevens zijn eigen smaak toe te voegen. Dit doet het enerzijds met een gevechtssysteem dat actiever is dan we van de game gewend zijn en anderzijds door je in een situatie te plaatsen waarin je alleen op jezelf bent aangewezen. Het resultaat is een degelijke game die enigszins getemperd wordt door de DualShock 4 en diens voice acting.