Zoals ik in de intro al aan heb gegeven, is Baldur's Gate 3 is een Classic RPG, wat tegenwoordig ook wel een CRPG wordt genoemd. Dit zijn het type RPG's die teruggrijpen naar bepaalde games uit de jaren 90, waar Baldur's Gate tot de absolute top hoorde. Je speelt vanaf een isometrisch standpunt en met de muisknop klik je op de plek waar jij wil dat jouw personage heen moet lopen. De game komt volgende maand uit op de PlayStation 5 en dan kun je ook het personage met de controller besturen, zodat ook mensen die niet gewend zijn met een muis te werken Baldur's Gate 3 goed kunnen spelen. Wanneer je iemand tegen het lijf loopt die jou pijn wilt doen, gaat het scherm over naar turn-based combat. Buiten de combat kun je met iedere NPC een praatje maken en een aantal zullen met je meegaan op avontuur, zodat je extra krachten hebt die jou helpen de reis tot een goed einde te brengen.
Een verhaal van ongekende omvang
Het is 1492 in de jaartelling van Fearun en het is ruim 120 jaar na de gebeurtenissen van Baldur's Gate II: Shadows of Amn. Een groot schip dat meer op een extreem grote huisstofmijt met tentakels lijkt, vliegt over een stad in de provincie Fearun. Dit is een schip van de zogenoemde mind flayers. Deze wezens ontvoeren burgers van de bewoonde wereld, om ze vervolgens te besmetten, waardoor ze zelf in mind flayers veranderen. De hoofdpersoon waar jij mee speelt, is zo'n slachtoffer. In de prachtige openingsvideo is te zien hoe een soort worm, ook wel een tadpole genoemd, in jouw oogkas verdwijnt. Daarna is te zien hoe het schip over een stad vliegt en daar behoorlijk wat vernietiging veroorzaakt. Direct nadat hij dit doet, komt er een groep draken uit een portal die het schip probeert neer te halen. De draken moeten een flinke strijd leveren en ze betalen een heftige prijs, maar uiteindelijk gaat het schip neer.
Dit is het begin van de game. Je bevindt je in het nog vliegende schip, waar je als de wiedeweerga moet vertrekken, omdat hij neer gaat storten. De reis die je aflegt door het neerstortende schip, is meteen de tutorial die je de basis uitlegt. De protagonist komt tijdens zijn vlucht Lae'zel tegen. Een vreselijk arrogante, racistische vrouwelijke Githyanki, een soort mens in hagedissenvorm, en jullie spreken af samen te werken om de tadpole weg te halen. Ook ontmoet je tijdens de vlucht Shadowheart, een vrij hartelijke vrouwelijke elf die in alles het tegengestelde is van Lae'zel. Ze zijn het ongeveer met alles met elkaar oneens, maar blijven toch in het team. Allemaal begrijpen ze dat samenwerken de gouden formule naar een oplossing is.
Eenmaal uit het schip gaat de game werkelijk beginnen. Het belangrijkste doel in het begin van de game is om ervoor te zorgen dat je van die besmetting afkomt, voordat je veranderd in een mind flayer en daar zul je flink voor moeten werken. Alleen de beste genezers in de wereld zijn in staat om de besmetting weg te halen en je bent geland op de minst fortuinlijke plek om dit voor elkaar te krijgen.
Ik wil niet te veel over het verhaal vertellen, omdat het verhaal voor iedereen anders zal zijn. Zelfs het algemene verhaal zal sterk afhankelijk zijn van de keuzes die je maakt en dat wordt alleen maar meer als je ook andere elementen van de game toevoegt. Iedere companion die je meeneemt, heeft een eigen verhaal met een eigen questline en allemaal zijn ze stukken complexer dan ik gewend ben in andere games. Niet iedereen zal alle teamgenoten vinden, waardoor dat al enorme veranderingen naar het verhaal zal brengen. Het gaat zo ver dat conversaties die je hebt met ieder personage waar je mee kunt praten sterk afhangen van een heleboel onderdelen. Als jij een Tiefling bent en je spreekt met een mens, dan is er een soort wantrouwige dialoog die niet helemaal lekker loopt, omdat mensen erg terughoudend zijn naar deze duivelskinderen. Ben jij echter zelf een mens en spreek je iemand van jouw eigen soort aan, dan begint het gesprek anders. Dit is zo bij bijna iedere NPC die iets te vertellen heeft en ik kan mij niet voorstellen wat een ongelooflijk werk dit geweest moet zijn voor de scriptschrijvers en voice actors om dit allemaal te schrijven en in te spreken.
Larian Studios laat met deze game zien dat ze bijzonder ambitieus zijn en kunnen leveren, want ik ben de kwaliteit van het schrijfwerk alleen nog maar tegenkomen in games als The Last of Us en Red Dead Redemption 2. Alle dialogen zijn op hun eigen manier overtuigend. Naar mijn mening hebben Disco Elysium en de andere CRPG's van de afgelopen jaren de best geschreven conversaties, maar zullen ze voor de meeste mensen te literair en omslachtig zijn. Veel andere games hebben juist te oppervlakkige gesprekken. In Baldur's Gate 3 vallen de gesprekken iedere keer perfect op hun plek. De teksten zijn kort en krachtig, maar zeer geloofwaardig en dan heb ik het nog niet eens over de voice acting. Waar hebben ze in vredesnaam de acteurs vandaan gehaald die zoveel lappen tekst zo enorm geloofwaardig in kunnen spreken? Het moet heel veel werk geweest zijn en het loont, want de game is daardoor bijzonder geloofwaardig, ondanks dat het fantasy is.
Dungeons and Dragons
Voor iedereen die dit leest en denkt: "ik moet deze game hebben," blijf even lezen. We komen nu namelijk bij het lastige gedeelte. Baldur's Gate 3 is gemaakt aan de hand van de regels in Dungeons & Dragons 5e. Ze hebben de regels van dit rollenspel overgenomen en vrij letterlijk in de game geplaatst. Iedereen die deze tabletop game speelt, doet een dansje als ze dit horen, maar voor mensen als ik en waarschijnlijk de andere negentig procent van de wereld zal het niet zoveel betekenen. Het komt erop neer dat Baldur's Gate 3 enorm ingewikkeld is. De game heeft heel veel spelregels en je moet met alles rekening houden. Daarmee is het voor iedereen die eerder nooit een CRPG heeft gespeeld buitengewoon uitdagend. Je moet met heel veel rekening houden en in het begin ga je fouten maken. Het nadeel hiervan is dat de fouten die je maakt worden meegenomen naar het verdere verloop van de game. Ik ben na vijftien uur bijvoorbeeld opnieuw begonnen, omdat ik geen kant meer op kon vanwege wat foutjes die ik had gecreëerd tijdens het maken van mijn personage aan het begin.
Daar begint het al. Het creëren van het personage is voor veel RPG-fans altijd weer magisch. Je kunt kiezen uit zeven races, ze zien er allemaal compleet anders uit en hebben hun eigen karaktertrekjes. Daarna kies je de subrace: een factie die bij het ras hoort. Ieder race heeft drie subraces en die bepalen wat meer wie je bent. Vervolgens kies je een class. Dit is de specialiteit van jouw personage en die zijn redelijk algemeen, zoals je die wel vaker tegenkomt in RPG's. Je hebt een Barbarian, Cleric, Sorcerer, Warlock en nog een aantal andere passeren de revue. Het is aan te raden om goed door te lezen welke races goed zijn bij welke classes; zeker wanneer je voor het eerst een CRPG speelt helpt je dat enorm verder.
Na het ontwikkelen van het personage krijgt je een korte uitleg hoe alles werkt en daarna wordt je vrij letterlijk in de spelwereld gedropt. Je zoekt je companions op en gaat aan de slag. Hier en daar kom je iemand tegen en daar praat je mee. Soms zie je vijanden en dan begint het moment wat voor mij in begin een nachtmerrie bleek; de combat. Deze is onvergeeflijk. Inhet begin ging ik als een kip zonder kop de vijand te lijf, maar deze game is eerlijk. Jouw tegenstander is niet zwakker dan jij bent en je moet werkelijk laten zien dat jij slimmer bent, want anders win je niet. Op het moment dat je niet in een hinderlaag loopt, zorg er dan voor dat de vijand in een hinderlaag loopt. Gebruik de omgeving. Ik heb één gevecht afgerond door één vuurbal te schieten. Ik mikte verkeerd en de vuurbal kwam in een plas brandbaar vet terecht. Dit vatte vlam en de vijanden waren getransformeerd naar stukjes houtskool. Zorg er altijd voor dat jij boven de tegenstander bent. Zoals Fortnite al laat zien, deal je meer damage als je de vijand van boven aanvalt.
De combat werkt op de typische manier die je kunt verwachten van een RPG die gebaseerd is op de regels van Dungeons & Dragons. Het windt er ook geen doekjes omheen. Alles hangt af van hoe de dobbelstenen rollen. Soms rol je te laag en mis je gigantisch of je rolt hoog en je raakt. Aan de hand van jouw stats kun je eventueel bonussen krijgen voor specs die hoog bij jou zijn. Het is voor mij de eerste keer dat het zo duidelijk is dat de sterke en zwakke punten zoveel uitmaken in een game. Ik zal een voorbeeld geven.
Ik speel nu als Barbarian en ik heb ervoor gekozen om het te doen met een personage dat rechttoe rechtaan denkt. Ik heb hem Baldrick genoemd, naar een personage van Blackadder en het is simpelweg een goedwillende lomperik. Zijn intelligentie is niet zo hoog, maar hij is beresterk. In combat heeft dit voordelen. Als ik een klap geef met mijn tweehandige bijl, rekent hij met de dobbelsteen of hij raakt of mist, maar omdat mijn kracht heel hoog is, rekent hij extra punten. Mocht ik dobbelsteen te laag gooien, dan compenseert meestal de extra kracht en raak ik alsnog. Inmiddels is Baldrick niet bepaald geliefd bij de gevreesde Goblins, omdat hij ze niet echt veel kans geeft met zijn bijl.
Buiten de combat zijn er momenten dat je ook echt de dobbelsteen te zien krijgt. Op het moment dat er een keuze gemaakt moet worden, waarbij een actie vereist is, kun je kiezen hoe je dit af wil handelen. Je ziet dan een tekst met de eigenschappen die nodig zijn om de keuze tot een goed einde te brengen. Je kunt bijvoorbeeld antwoorden geven met charisma, intelligence of persuasion. Je kunt ook zien hoeveel extra punten je krijgt als die eigenschappen nodig zijn. Als je een keuze hebt gemaakt, zie je een dobbelsteen en de hoeveelheid punten die je bij elkaar moet gooien. Als je met de dobbelsteen zeven punten gooit en het moeten er tien zijn dan verlies je, maar heb jij +3 punten voor persuasion, dan kom je uit op tien en haal je het alsnog. Dit is bijzonder effectief en dit maakt het allemaal voor mijn gevoel voor de eerste keer in een RPG logisch. Hoewel je met een dobbelsteen gooit, heb ik steeds het gevoel dat niets aan het toeval over wordt gelaten en het is de eerste keer dat ik dit voel bij een RPG.
Sexy beren
Veel gamers zullen in een trailer hebben gezien dat je seks kunt hebben met een beer. Dit is natuurlijk niet helemaal waar. Het is een druïd die zich heeft getransformeerd tot een beer en daarna seks met jou heeft. Persoonlijk moet ik er niet aan denken. Het lijkt mij bijzonder ongemakkelijk, zeker als om twee mannen gaat en ook denk ik dat de handeling vooral pijnlijk is. Ik zal maar zwijgen over de sterke lucht die beren met zich meedragen. Hoewel het laat zien hoe ver de ontwikkelaars willen gaan met de keuzes die je kunt maken, laat het voor mij ook iets anders zien waar ik mijn bedenkingen bij heb.
Zoals ik al heb aangegeven heb ik nog nooit een game gezien die zo hard zijn best heeft gedaan om ieder personage geloofwaardig te maken met een eigen persoonlijkheid en goede dialogen. Het is bijna eng. Aan de companions is extra aandacht besteed. Het zijn zeer verschillende persoonlijkheden en al snel bouw je werkelijk een band met ze op. De variatie tussen jouw reisgenoten is enorm en de relatie tussen jouw vrienden onder elkaar is op zijn zachtst gezegd extreem complex. Wat ik dan niet begrijp, is dat ze allemaal één ding gemeen hebben. Ze zijn allemaal stuk voor stuk seksueel, compleet vrij en botergeil. Ze willen wel heel erg vaak seks. Bij sommige moet je wel eventjes een paar missies bewandelen een beetje met ze praten, maar met een beetje moeite krijg je ze onder de lakens.
Ik had het prettiger gevonden dat ze het hadden aangedurfd zoals in Mass Effect. Door je vanaf het begin te richten op één iemand kon je hem of haar het hof maken, waarbij ik meer het gevoel kreeg dat het ging om een romantische verbinding, dan om louter seksueel contact. Je kon ook wel zonder gevoel seks hebben, maar persoonlijk probeerde ik toch echt een volwassen relatie op te bouwen. Ook had het in de karakteromschrijving gepast wanneer bepaalde personages een seksuele voorkeur hadden gehad voor een aantal personages.
Niet voor iedereen
Belgen hebben een goede reden om trots te zijn. Larian Studios, een Belgische ontwikkelaar, heeft het onmogelijke mogelijk gemaakt. Ze ontwikkelden een CRPG die op dit moment Steam verovert. Als je mij drie jaar geleden had gevraagd of dit ooit nog zou gebeuren, had ik je in het gezicht uitgelachen. Waarom? Omdat CRPG's niet bepaald geschikt zijn voor iedereen. Het is je enorm blindstaren op cijfertjes en vaak een marteling om je door de boeken aan tekst te moeten ploeteren als je daar niet van houdt. Mensen die denken dat ze met The Witcher 3 een leuke RPG hebben gespeeld en daarna Pillars of Eternity gaan spelen, komen waarschijnlijk niet door deze game heen.
Volgende maand komt deze krachtpatser uit op de PlayStation 5 en dan zijn er nog meer mensen die deze game zullen spelen en hopelijk hebben zij evenveel plezier als ik heb met deze prachtige game. Mensen die de Xbox hebben, zullen echter moeten wachten. Dit heeft alles te maken met de multiplayer. De game is in co-op te spelen en voor de liefhebber is dit helemaal top. Om de één of andere reden hebben ze toegevoegd dat je de game in split screen kan spelen. Deze optie zorgt er wel voor dat Xbox spelers tot volgende jaar moeten wachten. Split screen kost namelijk net wat te veel rekenkracht voor de Xbox Series S en Microsoft heeft als beleid dat de games die op de Xbox komen in zijn volledigheid op de Xbox Series X en S kunnen worden gedraaid.
Toch kunnen Xbox gamers gerust zijn, want Baldur's Gate 3 is het wachten waard. Het een geloofwaardige, grote CRPG waar je jezelf in kunt verliezen. Zo groot zelfs, dan ik betwijfel of het overgrote deel van de spelers het einde van de campaign gaat zien, vooral daar de onvergeeflijke combat, waardoor je dikke maatjes maakt met de quicksave. Het is nu eenmaal ook weer niet zó gemakkelijk om seks met een beer te hebben. Zet echter door en je zult er geen spijt van krijgen.
Conclusie:
Ik denk niet dat ik overdrijf als ik zeg dat Baldur's Gate 3 de meest complexe en volledige CRPG is die er ooit uit is gebracht. Alles aan de game straalt perfectionisme uit. Hij zal op handen gedragen worden door iedereen die Dungeons & Dragons of een andere tabletop RPG speelt en ook mensen die eerder hebben genoten van games als Pillars of Eternity of Divinity: Original Sin gaan genieten. Het is echter wel zo dat de game niet voor iedereen is gemaakt. De complexe verhoudingen tussen alle elementen maken het tot een zeer ingewikkelde titel en niet iedereen zal gecharmeerd zijn van het constante bijhouden van cijfertjes of het steeds maar weer gooien van een dobbelsteen. Voor liefhebbers van het genre is dit niet alleen de beste game van het jaar, maar van de afgelopen tien jaar. Ik denk echter dat er ook heel veel gamers zullen zijn die het na enkele uren spelen niet meer kunnen, waarna ze de game wegstoppen en er nooit meer naar omkijken.