De PlayStation Vita heeft bijna anderhalf jaar na de lancering goed gewerkt aan het imago van een gameloos platform. Aan indie games is er echter geen gebrek. Dankzij Sony's open houding weten steeds meer kleine titels hun weg naar de PS Vita te vinden. Zo ook Machinarium, een point-and-click adventure van de Tsjechische ontwikkelaar Amanita Design die je intelligentie soms flink op de proef stelt.
Machinarium is op sommige vlakken nog altijd uniek in zijn soort. Zo worden verhalen van personages uitgelegd met behulp van schetsballonnetjes in plaats van geschreven of gesproken dialogen. Meer is er ook niet nodig. De eenvoud van de vertelstijl is nog altijd even verfrissend en geeft de speler zelf de vrijheid voor zijn eigen fantasierijke aanvullingen. Waar veel games vandaag de dag nog steeds alles tot in de laatste detail moeten voorkauwen, is Machinariums verhaalvertelling zoveel interessanter.
Voor mensen die de game nog niet hebben gespeeld: Machinarium is de naam van de met puzzels gevulde stad, waarin robots en andere machines hun normale leven leiden. Het avontuur begint er echter buiten wanneer een robot wordt gedumpt op een grote schroothoop als een blik roestig afval. Vervolgens neem je de controle over en het klikken in de levels kan beginnen. De game begint logischerwijs (relatief) eenvoudig, maar al snel groeit het aantal mogelijkheden flink en worden de puzzels complexer. Grootste pluspunt is dat deze vaak perfect in de context van de game passen en niet zomaar als willekeurige obstakels aanvoelen.
Op den duur krijg je ook meer vrijheid, waardoor het zoeken naar de eerstvolgende stap in de puzzel een lastige en tijdrovende bezigheid wordt. Of dit positief is ligt natuurlijk aan je persoonlijke voorkeur, al zijn sommige oplossingen behoorlijk vergezocht. Als je nog niet bekend bent met de game zul je waarschijnlijk regelmatig in het rond klikken in de hoop toevallig met een oplossing te komen, vaak zonder resultaat. Echte breinbrekers waarbij je toch wel over het nodige inzicht moet beschikken, zitten er ook tussen. Laat je niet misleiden door de stijl van de game: de puzzels kunnen voor veel mensen erg lastig zijn. Wel goed nieuws dus voor diegene die zijn hersenen eens goed aan het werk wil zetten. De voldoening na een typische eureka is dan ook des te groter.
Om progressie te boeken help je als multifunctionele robot hier en daar andere robots uit Machinarium met hun problemen. Die geven jou weer voorwerpen die je al dan niet met andere uit de omgevingen moet combineren en gebruiken op de juiste plekken. Elk level beschikt verder over een aanwijzing waar je gebruik van kunt maken. Is dat niet genoeg, dan heb je de mogelijkheid om een korte minigame te spelen in ruil voor een uitgebreid stappenplan. Dit verraadt ook niet alles, aangezien de oplossingen van andere omgevingen die te maken hebben met de puzzel niet erin verwerkt zitten. En anders is er altijd nog internet...
De charme van Machinarium komt mede tot stand door de combinatie van sporadische humor en de sympathie die je krijgt voor het op het eerste gezicht eenzame robotje. Ook niet onbelangrijk is de unieke soundtrack, die de sfeer en rustige stemming perfect aanvullen. Maar de grootste aantrekkingskracht zit hem toch wel in het grafische aspect. De omgevingen zijn schitterend gedetailleerd en hebben een grauwe, tekenachtige steampunkstijl, die op de Vita nog beter tot zijn recht komt. Alleen erg zonde dat de game geen gebruik maakt van het volledige scherm, getuige de zwarte randen aan de zijkant.
Tot slot bevat de PS Vita-versie nog enkele toevoegingen. Allereerst is er natuurlijk de front- en rear touch-besturing. De meerwaarde hiervan is een beetje twijfelachtig. Het is leuk dat deze erbij zit, maar de standaardbesturing zal voor velen toch fijner en vertrouwder werken. De cursor kun je hier sneller verplaatsen dan met de stick, maar het probleem is wel dat je bij elke actie dubbel moet klikken op het touchscreen. Daarnaast is het jammer dat je altijd eerst de cursor moet verplaatsen naar de plek van interactie. Wel een voordeel is de mogelijkheid om in en uit te zoomen met de schouderknoppen. Gelukkig maar, want de camera hangt erg ver van je af, waardoor je makkelijk dingen kunt missen op het scherm van de Vita.
Conclusie
Machinarium is bijna vier jaar later nog steeds de moeite meer dan waard. De fantasierijke wereld kan je uren bezig houden met zijn puzzels, en dankzij de geweldige stijl blijf je waarschijnlijk ook de drang hebben om te blijven spelen. Heb je als PS Vita-eigenaar Machinarium nog altijd niet gespeeld en je houdt wel van een uitdaging, dan is er eigenlijk geen reden om deze niet voor zes euro op te pikken.